Szkolenia dla kadry pedagogicznej

Nasza wykwalifikowana kadra trenerów i specjalistów, w sposób jasny i przejrzysty przekaże odpowiednią, fachową wiedzę również gronu pedagogicznemu. Nauczyciele będą mogli zapo-znać się z technikami radzenia sobie ze stresem, pracą z tzw. „trudnym uczniem” , coraz częstszym pro-blemem cyberprzemocy a także innych uzależnień, występujących niestety coraz częściej u młodszych uczniów, nawet klas szkół podstawowych. Trenerzy pokażą Nauczycielom, a także Rodzicom, jak rozpoznawać symptomy u uczniów, którzy mieli kontakt z używkami, a także wyjaśnią jak radzić sobie w różnych trudnych sytuacjach. W praktycznych zajęciach, nauczyciele będą mogli także zmierzyć się z problemem „wypalenia zawodowego” oraz poznają sposoby jak sobie z nim ra-dzić. Wszystkie spotkania mają charakter seminaryjno-warsztatowy i są przygotowywane z naci-skiem na Państwa indywidualne sugestie.

1. Diagnoza i profilaktyka zaburzeń autodestrukcyjnych u dzieci i młodzieży

1. Zachowania autodestrukcyjne u dzieci i młodzieży (przyczyny, stopień zagrożenia życia)
2. Formy samookaleczeń, wpływ otoczenia, cechy charakterystyczne, czynniki kulturowe.
3. Diagnoza i interpretacja samookaleczenia (przypadki, omówienie)
4. Geneza zachowań autodestrukcyjnych. (szkoła, rodzina, otoczenie, cechy indywidualne)
5. Funkcje zachowań autodestrukcyjnych, emocje towarzyszące osobom dokonującym samookaleczeń
6. Diagnoza suicydalna. Zespół presuicydalny Ringela. Gesty samobójcze, samobójstwa rozszerzone, ocena ryzyka, praktyczne wskazówki. Czynniki zwiększonego ryzyka samobójstwa, sygnały ostrzegawcze. (ćwiczenie praktycznych umiejętności)
7. Interwencja wobec osoby zagrożonej samobójstwem. Myśli a intencje – Ocena ryzyka.
8. Plan interwencji kryzysowej. Interwencja na poziomie szkoły, działania profilaktyczne.
9. Czynniki ochronne – omówienie
10. Podsumowanie. Panele dyskusyjny.

2. Szkolna interwencja profilaktyczna – PROGRAM REKOMENDOWANY

Szkolna interwencja profilaktyczna to program, który służy przygotowaniu pracowników szkół do podejmowania działań wobec uczniów przejawiających zachowania ryzykowne. Program jest rekomendowany przez tzw. instytucje centralne, tj. PARPA, KBPN, IPiN i ORE. Program został stworzony przez zespół Pracowni Profilaktyki Młodzieżowej „Pro-M” Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie w składzie: dr hab. Krzysztof Ostaszewski, dr Katarzyna Okulicz-Kozaryn, dr Agnieszka Pisarska, mgr Anna Borucka. Program powstał w odpowiedzi na wzrost używania przez młodzież zarówno legalnych, jak i nielegalnych substancji psychoaktywnych oraz obniżenie się wieku inicjacji stosowania tych substancji.

Zastosowanie programu jest jednak znacznie szersze i obejmuje również przeciwdziałanie takim zachowaniom niepożądanym, jak agresja i przemoc rówieśnicza, problemy w nauce, nieodpowiednie zachowanie na lekcjach, wagarowanie itp

Adresaci programu

• rady pedagogiczne szkół podstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych
• nauczyciele, którzy chcą prowadzić działania interwencyjne w swoich klasach

Główne cele interwencji

1. Z perspektywy ucznia z grupy ryzyka: zapobieganie dalszemu przejawianiu zachowań ryzykownych przez ucznia poprzez podejmowanie przez szkołę działań interwencyjnych z udziałem rodziców i nastawionych na udzielenie pomocy oraz wsparcia, które polega na:
   1. utrzymaniu więzi z dzieckiem
   2. nawiązaniu przez szkołę współpracy z uczniem i rodzicami
   3. udzieleniu wsparcia rodzicom ucznia w rozwiązywaniu problemu
2. Z perspektywy społeczności szkolnej: zapobieganie problemom związanym z używaniem substancji psychoaktywnych przez uczniów poprzez konsekwentne stosowanie procedury interwencji, które umacnia obowiązujące w szkole zasady i normy. Składa się na to:
   1. wprowadzenie zmian o charakterze systemowym
   2. podjęcie decyzji przez radę pedagogiczną o stosowaniu metody interwencji w szkole
   3. budowanie motywacji nauczycieli do rozwijania ich kompetencji zawodowych

Uczniowie objęci programem

Beneficjentami programu są uczniowie, którzy okazjonalnie przejawiający zachowania ryzykone, szczególnie sięgający po środki psychoaktywne lub przejawiający zachowania agresywne.

Podstawowe założenia programu Nawet okazjonalne sięganie po substancje psychoaktywne może prowadzić do negatywnych konsekwencji zdrowotnych i społecznych. Aby zapobiec poważnym szkodom w efekcie ich używania, interwencję trzeba podejmować jak najwcześniej. Metoda szkolnej interwencji profilaktycznej nawiązuje do interwencji kryzysowej. Adresowana jest przede wszystkim do dzieci i ich rodziców, którzy znaleźli się w sytuacji kryzysu związanego z używaniem przez dziecko substancji psychoaktywnych. Można ją również rozszerzać na inne zachowania ryzykowne, takie jak przemoc czy inne poważne problemy wychowawcze. Rola szkoły polega przede wszystkim na udzieleniu wsparcia rodzicom i uczniom w poradzeniu sobie z problemem poprzez dostarczenie odpowiednich informacji i zaproponowanie konkretnego sposobu rozwiązania problemu. Jednocześnie wdrażany jest brak akceptacji dla łamania przez ucznia ogólnie przyjętych zasad obowiązujących w szkole. Ustalona procedura powinna być ujednolicona i stosowana konsekwentnie we wszystkich sytuacjach związanych z łamaniem szkolnych zasad. Badania ewaluacyjne programu dowiodły, że przyjęte rozwiązanie jest skuteczne, ponieważ: • wskazuje, że szkoła poważnie traktuje obowiązujący zakaz używania substancji, • dowodzi, że personel nie będzie bezradny wobec przypadków łamania szkolnych zasad, • w przypadku uczniów, którzy do tej pory nie złamali szkolnych zasad, zapobiega ich naruszeniu po raz pierwszy, • pomaga uczniom przeciwstawiać się negatywnym wpływom otoczenia

Przesłanki uzasadniające potrzebę realizacji programu – Wyraźne określenie obowiązujących w szkole zasad i konsekwencji ich łamania sprzyja przestrzeganiu zasad, potrzeba jednak odpowiednio przeszkolonej kadry, aby to realizować.

Interwencję trzeba podejmować jak najwcześniej, aby zapobiegać poważnym szkodom, jakie mogą wynikać z sięgania po środki psychoaktywne lub innych poważnych zachowań ryzykownych. – Ze względu na trudną sytuację psychologiczną ucznia i jego rodziców, interwencja musi być nastawiona na udzielenie im pomocy i wsparcia. – Rozpowszechnienie kontaktów młodzieży ze środkami psychoaktywnymi stanowi poważny i wciąż narastający problem, a badania pokazują, że nie ma w Polsce takiej szkoły, która byłaby od niego całkowicie wolna.

SZCZEGÓŁY ORGANIZACYJNE SZKOLENIA – Szkolenie realizowane jest w dwóch etapach:

ETAP I – 4-godzinne szkolenie dla rady pedagogicznej ( 1 dzień)

Cele: – budowanie przekonania, że metoda interwencji może być przydatna, – rozpoczęcie dyskusji na temat celów, założeń i przebiegu działań, – wyłonienie nauczycieli, którzy zostaną przygotowani do prowadzenia działań interwencyjnych.

Zagadnienia poruszane na szkoleniu:

• cele i schemat postępowania interwencyjnego wobec ucznia sięgającego po środki psychoaktywne,
• podstawy prawne interwencji profilaktycznej w szkole,
• wiedza na temat substancji psychoaktywnych,
• znaczenie i zasady dobrej współpracy w gronie pedagogicznym.

ETAP II – 12-godzinne szkolenie dla wybranych nauczycieli (2 dni po 6 h dyd)

Cel: przygotowanie wybranych nauczycieli, którzy uczestniczyli w I etapie szkolenia, do:

• prowadzenia rozmów interwencyjnych z uczniem i rodzicami
• sporządzania kontraktu dla ucznia we współpracy z rodzicami
• adekwatnej oceny efektów własnych działań

Zagadnienia poruszane na szkoleniu:

• praktyczne wykorzystanie wiedzy o substancjach psychoaktywnych
• zasady porozumiewania się w sytuacjach konfliktowych
• sytuacja psychologiczna uczestników interwencji: nauczycieli, uczniów i rodziców
• prezentacja procesu interwencji i ćwiczenie poszczególnych elementów: rozmowy z uczniem, rozmowy z rodzicami, opracowywanie kontraktu

3. Cyberprzemoc oraz zagrożenia wynikające z korzystania z wirtualnego świata

1. Uzależnienie od komputera jako forma uzależnień behawioralnych- przebieg, diagnoza, zagrożenia.
2. Przyczyny uzależnień behawioralnych.
3. „Kultura sypialniana” jako czynnik ryzyka uzależnienia od internetu .
4. Praktyczne rozróżnienie zachowań o charakterze przemocy i agresji rówieśniczej- podstawy teoretyczne rozumienia cyberprzemocy.
5. Cyberprzemoc i jej formy:
   1. cyberbulling, cyberstalking, cyberharesmennt
   2. stalking
   3. happy slapping
   4. sexting
   5. boylove
6. Cechy przemocy online.
7. Klasyfikacja karna cyberprzestępstw.
8. Diagnoza cyberproblemów u dzieci.
9. Sposoby na prywatność online.
10. Zasady bezpiecznego korzystania z cybeprzestrzeni.
11. Podsumowanie i zakończenie.

4. Narkotyki i inne środki psychoaktywne popularne wśród młodzieży.

Cel szkolenia

• Uczestnicy szkolenia uzyskają wiedzę na temat substancji psychoaktywnych ( narkotyków i tzw. narkotyków domowych), po które może sięgać najczęściej młodzież.
• Nabędą praktycznych umiejętności: w rozpoznania symptomów zażycia przez młodocianego określonego środka psychoaktywnego oraz trybu postępowania z nim w fazie eksperymentowania oraz uzależnienia.
• Zapoznają się również z procedurami postępowania instytucji w razie przypuszczenia istnienia lub ujawnienia w obszarze ich działalności dilerów narkotykowych.

Zakres tematyczny szkolenia

• Badanie środowiska młodzieżowego pod kątem występowania w nim narkotyków (badania ankietowe, obserwacja, rozmowy indywidualne itd.).
• Procedury postępowania w razie przypuszczenia istnienia lub ujawnienia w obszarze ich działalności dilerów narkotykowych.
• Rozpoznania w zachowaniu młodocianego symptomów zażycia przez niego określonego środka psychoaktywnego oraz trybu postępowania z nim w fazie eksperymentowania oraz uzależnienia.
• Rozmowa z młodocianym sięgającym po środki psychoaktywne.
• Prawne, pedagogiczne i psychologiczne możliwości oddziaływania na młodocianego uzależnionego

5. Przemoc  wobec dziecka w  szkole i w domu , procedura NK i praktyczne przeciwdziałanie temu zjawisku przez grono pedagogiczne.

1. Przemoc w rodzinie wobec dziecka: Rodzaje przemocy wobec dziecka;
   1. Zaniedbanie
   2. Przemoc fizyczna.
   3. Przemoc emocjonalna.
   4. Wykorzystanie seksualne.
2. Rola szkoły w rozpoznawaniu symptomów krzywdzenia dziecka i przeprowadzaniu interwencji.
   1. Diagnoza poszczególnych rodzajów przemocy na podstawie:
   2. Zachowania dziecka.
   3. Wypowiedzi dziecka.
   4. Obrazu dziecka na na tle klasy.
   5. Zachowania i wypowiedzi rodziców dziecka lub jego prawnych opiekunów. o Uruchamianie procedury Niebieskiej Karty.
   6. Rola rodziców w procedurze.
   7. Opiekun faktyczny – reprezentant dziecka w procedurze „Niebieskie Karty”.
   8. Pomoc psychologiczno-pedagogiczna dziecku krzywdzonemu.
   9. Rodzic ochraniający dziecko wsparcie czy przeszkoda?
   10. Jak rozmawiać z rodzicami stosującymi przemoc wobec dziecka?
   11. Wdrażać procedurę czy nie? – Odpowiedzialność karna pedagoga, nauczyciela, wychowawcy.
   12. Uczestnictwo przedstawiciela szkoły w Zespole Interdyscyplinarnym i Grupie Roboczej – czy warto?
3. Komunikowanie się z dzieckiem doznającym przemocy:
   1. Jak ważny jest pierwszy kontakt – czy ktoś wie?
   2. Kto powinien to robić?
   3. Gdzie powinien to robić?
   4. Jak powinien to robić?
   5. Empatia
   6. Słuchanie.
   7. Słuchanie – bariery.
   8. Ekspresja werbalna – Zasady.
   9. Rozwiązywanie problemów.
   10. Mówienie „NIE”.
4. Mobbing rówieśniczy.
   1. Czym jest mobbing rówieśniczy?
   2. Rodzaje mobbingu rówieśniczego.
   3. Jak rozpoznać ofiarę mobbingu?
   4. Jak rozpoznać sprawcę mobbingu?
   5. Skąd bierze się mobbing w szkole?
   6. Utrwalanie mobbingu.
   7. Przeciwdziałanie mobbingowi wśród uczniów – rola nauczyciela, wychowawcy, pedagoga.

6. Współpraca z trudnym rodzicem

1. Jak rodzi się konflikt?
2. Style zachowania osób dorosłych
3. Jak wyeliminować postawę roszczeniową?
4. Mowa werbalna i niewerbalna Rodzica i Nauczyciela (praca przy użyciu kamery, dyktafonu)
5. Spotkania i ćwiczenia integracyjne
6. Nauczyciel jako mediator w kontaktach Rodzic- Rodzic, Rodzic-Dyrekcja, Rodzic- Uczeń
7. Jak wspomagać kontakt z rodzicem
8. Asertywność nauczyciela w kontaktach z trudnym Rodzicem
   1. teoria
   2. case study
9. Uświadamianie Rodzica nt. dziecka (naiwność)
10. Stres i przemoc
11. Metody radzenia sobie ze stresem
    1. analiza źródeł stresu
    2. ćwiczenia relaksacyjne
    3. panowanie nad lękiem
12. Rola Dyrekcji we współpracy Nauczyciel- Rodzic – poprawa przepływu informacji
13. Wspomaganie rodziców w ich roli wychowawczej
14. Przykłady mediacji
15. Jak być dobrym mediatorem?

7. Wypalenie zawodowe

• Pojęcie wypalenia zawodowego Wskaźniki wypalenia – rozpoznawanie, diagnoza. Obciążenia – czynniki sprzyjające wypaleniu Fazy procesu wypalenia. Przyczyny wypalenia zawodowego na poziomie organizacji, jednostki.
• Biologiczne uwarunkowanie stresu. Stres pozytywny, stres negatywny. Radzenie sobie ze stresem. Metody radzenia sobie ze stresem sprzyjające zdrowiu, w odróżnieniu od sposobów destruktywnych (analiza zysków i strat) Rozwój zasobów, budowanie odporności na stres. Rola emocji pozytywnych, teoria poszerzająca i budującej funkcji emocji pozytywnych (Barbara Fredricson), metody relaksacyjne, wizualizacja i inne.
• Metody redukcji poziomu stresu: zarządzania sobą w czasie, asertywność, modyfikowanie ocen poznawczych. Sposoby automotywacji, motywowania innych, komunikacja z innymi służącą rozwiązywaniu konfliktów, nieporozumień w pracy.
• Ochrony przed wypaleniem „Koło życia” określanie celów życiowych i zawodowych metodą SMART zarządzanie sobą w czasie, eliminowanie stresorów na poziomie organizacji czasu, wg macierzy Eisenhowera.

8. Jak radzić sobie z zaczepnym zachowaniem uczniów?

Cele programu:

• ukazanie nauczycielom uwarunkowań trudnych zachowań dzieci i młodzieży
• ukazanie roli wspierającego nauczyciela
• poszerzenie rodzajów reakcji nauczyciela o nowe metody wychowawcze.
• zapoznanie z wewnątrzszkolnymi czynnikami chroniącymi

1. Zachowania uczniów sprawiające najwięcej problemów nauczycielowi:
   1. typy zachowań
   2. przyczyny trudnych zachowań (wyzwania i problemy okresu dojrzewania)
2. Prowokacja jako specyficzny rodzaj zachowań trudnych
3. Reakcje nauczycieli na trudne zachowania uczniów:
   1. typowe reakcje
   2. skuteczność
   3. złe vs dobre reakcje oraz ich efekty
   4. konstruktywne reakcje na przemoc, asertywne reakcje na sygnały agresji.
4. Sposoby radzenia sobie z emocjami – trzeźwa ocena sytuacji
5. Budowanie pozytywnego klimatu społecznego w klasie
6. Metoda konstruktywnej konfrontacji, jako przykład właściwego reagowania na trudne i prowokacyjne zachowania ucznia.